Realizując zadanie wynikające z art. 22 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 5 lipca 2018r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (Dz.U. z 2018 r. poz. 1560 z późn. zm.) przekazujemy Państwu informacje pozwalające na zrozumienie zagrożeń występujących w cyberprzestrzeni oraz porady jak przeciwdziałać tym zagrożeniom.
Cyberbezpieczeństwo, zgodnie z obowiązującymi przepisami, to „odporność systemów informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych przez te systemy” (art. 2 pkt 4 wskazanej ustawy).
Najpopularniejsze zagrożenia w cyberprzestrzeni:
- ataki z użyciem szkodliwego oprogramowania (malware, wirusy, robaki );
- kradzieże tożsamości;
- kradzieże (wyłudzenia), modyfikacje bądź niszczenie danych;
- blokowanie dostępu do usług;
- spam (niechciane lub niepotrzebne wiadomości elektroniczne);
- ataki socjotechniczne (np. phishing, czyli wyłudzenie informacji przez podszywanie się pod godną zaufania osobę lub instytucję).
Sposoby zabezpieczenia się przed zagrożeniami:
- Stosuj zasadę ograniczonego zaufania do odbieranych wiadomości e-mail, połączeń telefonicznych, SMS, stron internetowych nakłaniających do podania danych osobowych, osób podających się za przedstawicieli firm, instytucji, którzy żądają podania danych autoryzacyjnych lub nakłaniających do instalowania aplikacji zdalnego dostępu.
- Nie ujawniaj danych osobowych w tym danych autoryzacyjnych dopóki nie ustalisz czy rozmawiasz z osobą uprawnioną do przetwarzania Twoich danych.
- Instaluj aplikacje tylko ze znanych i zaufanych źródeł.
- Nie otwieraj wiadomości e-mail i nie korzystaj z przesłanych linków od nadawców, których nie znasz.
- Każdy e-mail można sfałszować, sprawdź w nagłówku wiadomości pole Received: from (ang. otrzymane od) w tym polu znajdziesz rzeczywisty adres serwera nadawcy.
- Porównaj adres konta e-mail nadawcy z adresem w polu „From” oraz „Reply to” – różne adresy w tych polach mogą wskazywać na próbę oszustwa.
- Szyfruj dane poufne wysyłane pocztą elektroniczną.
- Bezpieczeństwo wiadomości tekstowych (SMS) – sprawdź adres url, z którego domyślnie dany podmiot/instytucja wysyła do Ciebie smsy, cyberprzestępca może podszyć się pod dowolną tożsamość (odpowiednio definiując numer lub nazwę), otrzymując smsa, w którym cyberprzestępca podszywa się pod numer zapisany w książce adresowej, telefon zidentyfikuje go jako nadawcę wiadomości sms.
- Jeśli na podejrzanej stronie podałeś swoje dane do logowania lub jeżeli włamano się na Twoje konto e-mail – jak najszybciej zmień hasło.
- Chroń swój komputer, urządzenie mobilne programem antywirusowym zabezpieczającym przed zagrożeniami typu: wirusy, robaki, trojany, niebezpieczne aplikacje (typu ransomware, adware, keylogger, spyware, dialer), phishing, narzędziami hakerskimi, backdoorami, rootkitami, bootkitami i exploitami.
- Aktualizuj system operacyjny, aplikacje użytkowe, programy antywirusowe. Brak aktualizacji zwiększa podatność na cyberzagrożenia. Hakerzy, którzy znają słabości systemu/aplikacji, mają otwartą furtkę do korzystania z luk w oprogramowaniu.
- Logowanie do e-usług publicznych, bankowości elektronicznej bez aktualnego (wspieranego przez producenta) systemu operacyjnego to duże ryzyko.
- Korzystaj z różnych haseł do różnych usług elektronicznych.
- Tam, gdzie to możliwe (konta społecznościowe, konto email, usługi e-administracji, usługi finansowe), stosuj dwuetapowe uwierzytelnienie za pomocą np. sms, pin, aplikacji generującej jednorazowe kody autoryzujące, tokenów, klucza fizycznego.
- Regularnie zmieniaj hasła.
- Nie udostępniaj nikomu swoich haseł.
- Pracuj na najniższych możliwych uprawnieniach użytkownika.
- Wykonuj kopie bezpieczeństwa.
- Skanuj podłączane urządzenia zewnętrzne.
- Skanuj regularnie wszystkie dyski twarde zainstalowane na Twoim komputerze.
- Kontroluj uprawnienia instalowanych aplikacji.
- Unikaj z korzystania otwartych sieci Wi-Fi.
- Podając poufne dane sprawdź czy strona internetowa posiada certyfikat SSL. Protokół SSL to standard kodowania (zabezpieczania) przesyłanych danych pomiędzy przeglądarka a serwerem.
- Zadbaj o bezpieczeństwo routera (ustal silne hasło do sieci WI-FI, zmień nazwę sieci WI-Fi, zmień hasło do panelu administratora, ustaw poziom zabezpieczeń połączenia z siecią Wi-FI np. WPA2 i wyższe, aktualizuj oprogramowanie routera, wyłącz funkcję WPS, aktywuj funkcję Gościnna Sieć Wi-Fi „Guest Network”.
- Szyfruj dyski przede wszystkim komputerów i urządzeń przenośnych.
Więcej informacji i porad o cyberbezpieczeństwie:
- zestaw porad bezpieczeństwa dla użytkowników komputerów prowadzony na stronie internetowej CSIRT NASK – Zespołu Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego działającego na poziomie krajowym: Darmowy zestaw porad nt cyberbezpieczeństwa
- poradniki na witrynie internetowej Ministerstwa Cyfryzacji: Baza wiedzy nt. cyberbezpieczeństwa
- publikacje z zakresu cyberbezpieczeństwa: CERT
- strona internetowa akademii NASK Akademia NASK – publikacje
- strona internetowa kampanii STÓJ POMYŚL POŁĄCZ mającej na celu zwiększanie poziomu świadomości społecznej i promowanie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni: STÓJ POMYŚL POŁĄCZ
Zgłaszanie incydentów bezpieczeństwa: https://incydent.cert.pl/